Neyin en önemli unsuru olan kamış, neyin kalitesini belirlemede en önemli unsurdur..
Kaliteli bir kamışın özelikleri şunlardır. Kamış ne çok aşırı derecede çaplı ne de çok ince olmalıdır. Her akort ney için olabilecek orta oranlarda olmalıdır. Kız ney için bu, neyin ilk boğumunun 24-25 mm olması ideal ölçüdür. Mansur ney için 25-27 mm, süpürde için, 22-23 mm çaplar uygun çaplardır.
Kamışın et kalınlığının da çok etli olmaması hafif olması tını açısından önemlidir. Yine boğumların alta doğru orantılı bir şekilde incelmesi, istenilen bir özelliktir.
Kamışlar kasım ve aralık ayları arasında kesim için yeterli olgunluğa ulaşırlar.
Erken kesilen kamışların dış kısmı kuruduka suyunu atar ve buruşukluklar meydana gelir ve kamış cılızlaşır ve istenilen nitelikleri kaybeder. Geç kesilen kamışlar da kartlaşır ve odunsu bir hale döner. Zamanında kesilen kamışların açılması için üzerinden bir yaz geçmiş olmalıdır. Yaza kadar havadar ve kuru bir yerde bekletilirler ve yazın da kabukları soyulup 2 hafta kadar güneş almaları sağlanmalıdır.
Ney kamışının kesildiği bölge önemlidir, Akdeniz bölgesi bu anlamda kaliteli kamışların bulunduğu bir sahadır. Yalnız her bölgede çok kaliteli kamışların bulunabileceği gibi, aynı kamışlık içerisinde boğum ölçüleri tutsa da kaliteli sayılamayacak kamışlarda bulunabilir. Bunun için sadece bu bölgenin kamışını kullanmaktayız diye bir ifade kullanmamaktayız.
Tüm bu özellikleri uzerinde bulunduran bir kamıştan mükemmel bir ney olacak diye bir şey söylemek de mümkün değildir. Şekil olarak hiç hoş olmayan bir kamıştan da mükemmel bir ney olabileceği gibi, çok yakışıklı bir kamıştan da vasat belki de vasatın altında bir ney olabilir. Takdiri ilahidir…
